Kompletna ruina z Grochowa wpisana na listę zabytków. Czy to uratuje ten budynek czy przyczyni się do jego całkowitego zniszczenia?
Budynek mieszkalny przy ul. Kaleńskiej 12 w Warszawie został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa mazowieckiego przez prof. Jakuba Lewickiego, Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Postępowanie w tej sprawie zostało wszczęte z urzędu.
Ulica Kaleńska, na której znajduje się dom, została wytyczona pod koniec XIX wieku i była pierwotnie znana jako Bzurska do roku 1919. Obecna nazwa może odnosić się do rzemieślników ze wsi Kaleń, osiedlających się w tej okolicy.
Budynek ten stanowi jedno z niewielu zachowanych przykładów pierwotnej zabudowy w okolicach Ronda Wiatraczna. Został wzniesiony w latach 20. XX wieku i jest dwutraktowym, murowanym domem z mieszkalnym poddaszem, przykrytym dachem mansardowym. Posiada nieliczne relikty detalu architektonicznego, takie jak drzwi i okno ościeżnicowe. Otoczenie budynku zostało później zmienione przez powstanie jednolitych osiedli.
Historia tego domu jest związana z intensywnym rozwojem budownictwa w okolicy Ronda Wiatraczna w latach 30. XX wieku. W czasie kampanii wrześniowej, ta część dzielnicy poniosła niewielkie straty, jednak Niemcy zniszczyli większość zabudowań fabrycznych podczas wycofywania się w 1944 roku. Budynek przeszedł na własność miasta w 1945 roku i służył jako mieszkania komunalne.
Obecnie, jako zabytek, ten dom - według konserwatora - stanowi ważne świadectwo historyczne dotyczące formowania się podmiejskiej zabudowy w Grochowie po jego przyłączeniu do Warszawy. Jest również reprezentatywny dla historyzującej architektury podmiejskiej tamtego okresu, stanowiąc źródło informacji o przemianach urbanistycznych dzielnicy na przestrzeni ostatnich 100 lat.
W praktyce ochrona konserwatorska znacznie podnosi koszty każdego remontu. Jeśli miastu nie udało się wyremontować tego budynku gdy nie był uznany za zabytek, czy uda się teraz?